نمایش مبدأ برای توصیه‌های عمومی

[[رده:مدیریت سامانه]]
{{شروع مقالات مرتبط}}
{{مرتبط|سؤالات متداول}}
{{مرتبط|راهنمای نصب}}
{{مرتبط|فهرست نرم‌افزارها}}
{{پایان مقالات مرتبط}}
این سند فهرستی مشروح از مقالات و اطلاعات مهم برای بهبود بخشیدن و کاربردی تر کردن یک سیستم آرچ است. فرض بر این است که خوانندگان این مطلب با استفاده از [[راهنمای تازه‌کاران]] یا [[راهنمای نصب]] یک آرچ لینوکس پایه را نصب کرده اند. خواندن و درک کردن [[#مدیریت سیستم]] و [[#مدیریت پکیج]] برای خواندن ادامه ی مطالب این صفحه و همچنین مقالات دیگر ویکی ''لازم'' است.

==مدیریت سیستم==

این قسمت به کار های مدیریتی و مدیریت سیستم می پردازد، لطفا [[Core utilities]] و [[:Category:System administration]] را مطالعه فرمایید.

===کاربران و گروه ها===

روند نصب شما را با حساب superuser(root) تنها می گذارد. وارد شدن به سیستم با دسترسی های روت برای مدیت طولانی حتی گاهی نمایش دادن آن بر سرور [[SSH]] [https://apple.stackexchange.com/questions/192365/is-it-ok-to-use-the-root-user-as-a-normal-user/192422#192422 امن نیست]. به عنوان راه حل باید کاربر(های) غیر ممتاز ساخته و از آن(ها) استفاده کنید و فقط برای مدیریت سیستم از روت استفاده کنید. [[کاربران و گروه ها#User management]] را برای اطلاعات بیشتر ببینید.

کاربران و گروه ها یک مکانیزم برای ''سطح دسترسی'' است؛ مدیران می توانند دسترسی های دقیقی را برای محدود کردن کاربران یا سرویس هایی که از منابع استفاده می کنند، تعیین کنند. مقاله ی [[کاربران و گروه ها]] را برای اطلاعات بیشتر و ریسک های امنیتی مطالعه کنید.

===تشدید امتیاز===

دستور [[su]] (substitute user) (کاربر جایگزین) برای تغییر هویت (معمولاً روت) در login فعلی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین دستور [[sudo]] (substitute user do) تشدید موقتی دسترسی را برای یک دستور خاص فراهم می سازد.

===مدیریت سرویس===

آرچ لینوکس از [[systemd]] به عنوان پردازش [[init]] استفاده می کند که یک مدیریت سیستم و سرویس برای لینوکس است. برای نگهداری از آرچ خود خیلی خوب است که مفاهیم پایه ی آن را یاد بگیرید. فعل و انفعالات ''systemd'' به وسیله ی دستور ''systemctl'' انجام می شود. [[systemd#استفاده‌های عمومی systemd]] را برای اطلاعات بیشتر ببینید.

===نگهداری سیستم===

آرچ یک سیستم rolling release است و پکیج ها حجم معاملات بیشتری دارند، پس کاربران باید زمانی را به [[نگهداشت سیستم]] اختصاص دهند. [[امنیت]] را برای توصیه ها و کار های لازم برای ایمن کردن سیستم مطالعه کنید.

==مدیریت پکیج==

این قسمت حاوی اطلاعات مفیدی راجع به میدیرت پکیج هست. برای اطلاعات بیشتر به [[سؤالات متداول#مدیریت پکیج]] و [[:Category:Package management]] مراجعه کنید.

{{Note|
به روز بودن در تغییراتی که در آرچ لینوکس ملزم تداخل کاربر '''قبل''' از به روز رسانی است، ضروری است. در [https://mailman.archlinux.org/mailman/listinfo/arch-announce/ arch-announce mailing list] اشتراک بگیرید یا هر بار قبل از به روز رسانی صفحه ی اصلی [https://www.archlinux.org/ Arch news] را مطالعه کنید. به عنوان راه حل جایگزین اشتراک در [https://www.archlinux.org/feeds/news/ this RSS feed] یا دنبال کردن [https://twitter.com/archlinux @archlinux] در تویتر می تواند مفید باشد.

===Pacman===

[[pacman]] ''پکـ''ـیچ ''منـ''ـیجر آرچ لینوکس است. همه ی کاربران لازم است قبل خواندن هر مقاله ای با آن آشنا باشند.

[[pacman tips]] را برای بهبود کار با ''پکمن'' و مدیریت بسته ها مطالعه کنید.

===مخزن ها===

[[مخازن رسمی]] را برای اطلاعات در مورد هدف هر مخزن رسمی مطالعه کنید.

اگر آرچ لینوکس x86_64 را نصب کرده اید و قصد نصب برنامه های ۳۲ بیتی را دارید می بایست مخزن [[multilib]] را فعال کنید.

[[Unofficial user repositories]] بسیاری مخزن غیر رسمی را لیست کرده است.

===Mirror ها===

[[Mirrors]] را برای استفاده از سریع ترین و به روز ترین Mirror های مخزن های رسمی مطالعه کنید. همانطور که قبلاً اشاره شد توصیه می شود که [https://www.archlinux.org/mirrors/status/ Mirror Status] را گاه به گاه برای Mirror هایی که همگام سازی شده اند ببینید.

===Arch Build System===

''Ports'' یک سیستم متشکل از اسکریپت های ساخت است که بر یک درخت دایرکتوری در سیستم محلی اقامت دارد، این سیستم در ابتدا توسط توزیع های BSD استفاده میشد. خیلی ساده، هر پورت یک اسکریپت در یک دایرکتوری دارد که مستقیماً از روی برنامه ی third-party نام گذاری شده است.

درخت [[سامانه ساخت آرچ (ABS)]] با کمک اسکریپت های ساخت [[PKGBUILD]] (که حاوی اطلاعات یک برنامه ی خاص هستند مانند: آدرس(URL) پروژه، نسخه، مجوز و راهنمایی های ساخت) همان هملکرد را دارد. این PKGBUILD ها بعداً توسط [[makepkg]] فراخوانی و استفاده می شوند و پکیج هایی که قابل مدیریت توسط پکمن باشند را به وجود می آورند.

همه ی پکیج ها در مخازنی مانند AUR توسط ''makepkg'' ساخته می شوند.

===Arch User Repository===

در حالی که درخت ABS ساختن پکیج های موجود در مخازن رسمی را ممکن ساخته است، [[Arch User Repository]] (AUR) ابزار معادل برای ساخت پکیج های ارسال شده توسط کاربران است. AUR یک مخزن غیر رسمی است که پشتیبانی نمی شود و حاوی اسکریپت های ساخت قابل دسترس توسط [https://aur.archlinux.org/ رابط وب] یا [[AurJson]] است.

==بوت کردن==
این قسمت شامل اطلاعاتی راجع به پروسه ی بوت می باشد. مروری بر پروسه ی بوت کردن آرچ در [[Arch boot process]] موجود است. برای اطلاعات بیشتر نیز به [[:Category:Boot process]] مراجعه کنید.

===تشخیص خودکار سخت افزار===
پیشفرض سخت افزار باید به وسیله ی [[udev]] به صورت خودکار شناسایی شود. بهبود سرعت بوت به وسیله ی غیر فعال کردن بارگیری خودکار module ها و تنظیم دستی آنها امکان پذیر است، [[Kernel modules]] را ببینید. همچنین [[Xorg]] باید قادر به تشخیص خودکار درایور های مورد نیاز توسط udev باشد، اما کاربران می توانند X server را نیز به صورت دستی پیکر بندی کنند.

===Microcode===
پردازنده ها ممکن است [http://www.anandtech.com/show/8376/intel-disables-tsx-instructions-erratum-found-in-haswell-haswelleep-broadwelly عملکرد معیوب ] داشته باشند، که کرنل می تواند توسط به روز کردن ''microcode'' در بالا آمدن سیستم مشکل را برطرف کند. پردازنده های Intel نیازمند یک پکیج جداگانه برای این کار هستند. [[Microcode]] را برای اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.

===نگه داشتن پیام های بوت===
پس از نتیجه گیری صفحه نمایش پاک می شود و login prompt ظاهر می شود، که باعث می شود کاربر نتواند نتایج و عملکرد بوت را مورد بررسی قرار دهد. [[پاک کردن پیام های بوت را غیر فعال کنید]] تا بر این محدودیت مسلط شوید.

===فعال کردن Num Lock===
Num Lock یک کلید تغییر وضعیت کلید های عددی سمت راست کیبورد می باشد. برای فعال کردن حالت عددی Num Lock [[فعال کردن Num Lock در بوت]] را ببینید.

==رابط گرافیکی کاربر==
این قسمت یک دید کلی برای کاربرانی است که میخواهند برنامه های با رابط گرافیکی بر روی سیستم خود اجرا کنند. [[:Category:X server]] را برای منابع بیشتر مطالعه کنید.

===سرور نمایش (Display server)===
[[Xorg]] پیاده سازی عمومی و متن-باز [[Wikipedia:X Window System|X Window System]] است (معروف به X11 یا X). برای اجرای برنامه هایی که رابط گرافیکی دارند لازم است و عمده ی کاربران به نصب آن خواهند پرداخت.

[[Wayland]] یک پروتوکل سرور نمایش جدید و راه جایگزین است، اما به دلیل جدید بودن و قرار داشتن در ابتدای راه توسعه، از طرف برنامه های دیگر بسیار کم پشتیبانی می شود.

===درایور های نمایش===
درایور پیشفرض ''vesa'' با اکثر کارت گرافیک ها سازگار است، اما نصب درایور مشخص [[ATI]], [[Intel]] یا [[NVIDIA]] مطابق با سخت افزار می تواند در کارایی و بازدهی بیشتر و امکانات جدید تر موثر باشد.

=== Desktop environments ===
اگرچه Xorg چارچوب پایه را برای ساختن یک محیط گرافیکی فراهم می کند، استفاده از یک محیط دسکتاپ آماده با امکانات اضافی در تجربه ی کاربری می تواند تاثیر گذار باشد. [[Desktop environment]] هایی همانند [[GNOME]], [[KDE]], [[LXDE]], و [[Xfce]] بسیاری ''X clients'' را دور هم جمع کرده اند (مانند مدیر پنجره، پنل، فایل منجر، ترمینال، ویرایشگر متن، آیکن ها و دیگر ابزار ها). کاربران کم تجربه (و همچنین بسیاری از با تجربه ها) معمولاً علاقه مند به نصب محیط دسکتاپ برای بهره وری از محیطی آشنا تر هستند. [[:Category:Desktop environments]] را برای منابع بیشتر ببینید.

=== مدیر پنجره ===
محیط دسکتاپ هایی مانند آنچه قبل تر اشاره شد مدیر پنجره ی مربوط به خود را دارا هستند، اما کاربرانی هم هستند که مایل اند تا مدیر پنجره ی سبک و با امکانات محدود دلخواه یا بلعکس مدیر پنجره ی سنگین تر اما با ویژگی های بیشتر داشته باشند. بیشتر محیط های دسکتاپ استفاده از یک مدیر پنجره ی دلخواه را پشتیبانی می کنند. مدیر پنجره های  [[:Category:Dynamic WMs|Dynamic]], [[:Category:Stacking WMs|stacking]], و [[:Category:Tiling WMs|tiling]] در نحوه ی عملکرد چینش و مدیریت پنجره متفاوت از هم عمل می کنند.

=== Display manager ===
بیشتر محیط دسکتاپ ها یک [[display manager]] به همراه خود دارند که با استفاده از آن راه اندازی محیط گرافیکی و ورود با کاربران مختلف را ممکن می سازند. کاربرانی که علاقه مند به نصب [[display manager]] دیگر هستند یا اینکه از محیط دسکتاپ استفاده نمی کنند، می توانند از انواع مختلف [[display manager]] استفاده کنند. راه حل جایگزین این است که X را در لاگین شروع کنید: [[start X at login]].

== مدیریت نیرو(باتری) ==
این قسمت مربوط به کسانی است که از لپ تاپ استفاده می کنند یا کسانی که مدیریت مصرف برق برای آنها اهمیت ویژه ای  دارد، برای اطلاعات بیشتر [[:Category:Power management]] را ببینید.

[[Power management]] را برای بررسی عمومی تر مطالعه کنید.

=== ACPI events ===
کاربران می توانند  ACPI events (مانند فشردن دکمه ی پاور یا بستن لپ تاپ) مدیریت داشته باشند. برای استفاده از روش جدید که از [[systemd]] استفاده می کند [[Power management#Power management with systemd|Power management with systemd]] را ببینید. برای روش قدیمی [[acpid]] را مطالعه کنید.

=== تغییر فرکانس CPU ===
پردازنده های مدرن می توانند فرکانس و ولتاژ خود را به منظور کاهش مصرف انرژی و گرمای کمتر کاهش دهند. گرمای کمتر منجر به بی صدا تر شدن سیستم و افزایش عمر سخت افزار می شود. [[CPU frequency scaling]] را برای اطلاعات بیشتر ببینید.

===لپ تاپ ها===
برای مطالب در مورد کار کردن با سیستم های قابل حمل و نصب آرچ برای سیستم های مخصوص [[:Category:Laptops]] را ببینید. برای یک بررسی کلی و مطالب مربوط به لپ تاپ ها و توصیه های مربوط [[Laptop]] را ببینید.

=== Suspend and Hibernate ===
[[Suspend and hibernate]] را مطالعه کنید.

== مولتی مدیا ==
[[:Category:Multimedia]] حاوی منابع بیشتر است.

=== صدا ===
صدا توسط درایور های کرنل فراهم می شود:
* [[ALSA]] با کرنل همراه است و توصیه می شود، چون معمولا پیشفرض بعد نصب کار می کند. و فقط کافیست که unmute شود.
* [[OSS]] نیز در صورتی که [[ALSA]] کار نکند موجود است.

کاربران همچنین ممکن است مایل باشند که یک [[Sound#Sound servers|sound server]] همانند [[PulseAudio]] نصب کنند. برای اطلاعات پیشرفته [[professional audio]] را مطالعه کنید.


=== Browser plugins ===
برای دسترسی به محتوای وب [[browser plugins]] (پلاگین های مرورگر) مانند Adobe Acrobat Reader, Adobe Flash Player, و Java را می توان نصب کرد.

=== Codecs ===
[[Codecs]] به منظور encode و decode کردن صدا و تصویر مورد استفاده ی برنامه های مولتی مدیا هستند. برای پخش نوع خاصی از صدا و تصویر کاربر باید مطمئن باشد که codec مورد نظر نصب است.

== شبکه ==
این قسمت محدود به روند های کوچک شبکه است. [[Network configuration]] را برای راهنمای کامل مطالعه کنید. برای اطلاعات بیشتر [[:Category:Networking]] را ببینید.

===هماهنگ سازی ساعت===
[[Wikipedia:Network Time Protocol|Network Time Protocol]] (NTP) یک پروتوکل برای هماهنگ سازی ساعت کامپیوتر ها با داده های شبکه (متغیر با زمان) است. [[Time#Time synchronization]] را برای پیاده سازی چنین پروتوکلی ببینید.

=== DNS security ===
برای امنیت بیشتر هنگام وبگردی، پرداخت انلاین، وصل شدن به سرویس های [[SSH]] و کار های مشابه استفاده از برنامه هایی با [[DNSSEC]]-enabled که می توانند رکورد های [[Wikipedia:Domain Name System|DNS]] را تایید اعتار کنند و [[DNSCrypt]] برای رمز گذاری ترافیک DNS توصیه می شود.

===راه انداختن ی firewall===
یک [[firewall]] لایه ای اضافی از محافظت بر روی پشته ی شبکه ی لینوکس فراهم می کند. به شدت توصیه می شود که نوعی firewall را راه اندازی کنید. [[Firewalls]] را برای راهنما های موجود ببینید.

===به اشتراک گذاری منابع===
برای اشتراک گذاری فایل ها در یک شبکه مطالب [[NFS]] یا [[SSHFS]] را دنبال کنید.
از [[Samba]] برای پیوستن به یک شبکه ی ویندوزی می توانید استفاده کنید. برای پیکر بندی ماشین به منظور استفاده از دایرکتوری فعال برای احراز هویت [[Active Directory Integration]] را مطالعه کنید.

همچنین [[:Category:Network sharing]] را مطالعه کنید.

== دستگاه های ورودی ==
این قسمت حاوی اطلاعاتی در مورد پیکر بندی دستگاه های ورودی معمول است. برای اطلاعات بیشتر [[:Category:Input devices]] را مطالعه کنید.

=== Keyboard layouts ===
کیبورد های غیر انگلیسی یا غیر استاندارد شاید پیشفرض به اون صورت که باید کار نکنند. مراحل لازم برای پیکربندی keymap برای کنسول مجازی و [[Xorg]] متفاوت است. این مطالب در [[Keyboard configuration in console]] و [[Keyboard configuration in Xorg]] مفصل توضیح داده شده است.

===کلید های موس===
کاربران موس های پیشرفته یا غیر معمول ممکن است متوجه شوند که تمام کلید های موس پیشفرض شناخته نمی شوند، یا اینکه شاید تمایل داشته باشند که کارکرد متفاوتی برای کلید های اضافی در نظر بگیرند. راهنمایی های لازم در [[All Mouse Buttons Working]] موجود است.

===تاچ پد های لپتاپ ها===
بیشتر لپ تاپ ها از [http://www.synaptics.com/ Synaptics] یا [http://www.alps.com/ ALPS] استفاده می کنند. این ها و مواردی بیشتر از درایور های ورودی  Synaptics استفاده می کنند. [[Touchpad Synaptics]] را برای راهنمای نصب و پیکر بندی مطالعه کنید.

=== TrackPoints ===
[[TrackPoint]] را برای پیکربندی TrackPoint خود مطالعه کنید.

==بهینه سازی==
این قسمت شامل خلاصه ای از ترفند ها، ابزار و گزینه های مفید برای بهبود کارکرد سیستم و برنامه ها است.

=== Benchmarking ===
[[Benchmarking]] اندازه گیری کارکرد سیستم و مقایسه ی آن با سیستم های دیگر یا پروسه ی متحد زیر نظر یک استاندارد وسیع است.

===بهبود کارکرد===
مطلب [[Improving performance]] اطلاعاتی را شامل بهبود کارکرد در آرچ لینوکس جمع می کند.


=== Solid state drives (SSD) ===
مقاله ی [[Solid State Drives]] بسیاری از مطالب مربوط به هارد های SSD شامل بهبود طول عمر آنها را پوشش می دهد.

== System service ==
این قسمت مربوط به [[daemons]] است. برای اطلاعات بیشتر به [[:Category:Daemons and system services]] مراجعه کنید.

===سرچ کردن و فایل ها===
بسیاری از توزیع ها یک دستور {{ic|locate}} برای پیدا کردن فایل های مختلف دارند. برای استفاده از این عملکرد در آرچ لینوکس {{Pkg|mlocate}} برای نصب پیشنهاد می شود. بعد نصب باید دستور {{ic|updatedb}} را برای فهرست (شاخص) فایل سیستم ها اجرا کرد.

===mail محلی===
یک نصب پایه هیچ ابزاری برای هماهنگ کردن mail ندارد. برای پیکر بندی ''Postfix'' به منظور mailbox محلی [[Postfix]] را مطالعه کنید. گزینه های دیگر شامل [[SSMTP]], [[msmtp]] و [[fdm]] موجود است.

===پرینت===
[[CUPS]] یک سیستم پرینت متن باز بر پایه ی استاندارد ها است. [[:Category:Printers]] را برای مطالب مربوط به پرینتر ببینید.

==ظاهر==
این قسمت حاوی اطلاعاتی مربوط به ترفند های "eye candy" به منظور زیبا تر کردن تجربه ی آرچ است. برای مطالب بیشتر [[:Category:Eye candy]] را ببینید.

===فونت ها===
ممکن است مایل باشید که مجموعه فونتی که قابلیت تغییر اندازه داشته باشند را نصب کنید (چون در نصب پایه این فونت ها نصب نمی شوند)، {{Pkg|ttf-dejavu}} مجموعه فونتی با کیفیت و برای مصارف عمومی است که به خوبی [[Wikipedia:Unicode|Unicode]] ها را پوشش می دهد.

اطلاعات بیشتر را می توانید در [[Fonts]] و [[Font configuration]] پیدا کنید.

اگر زمان قابل توجهی را در کنسول مجازی می گذرانید (مثلاً بیرون X server) ممکن است نصب یک فونت خوب به خوانا کردن نوشته ها کمک بکند. [[Fonts#Console fonts]] را ببینید.

===تم های GTK و Qt===
بخش اعظمی از برنامه های گرافیکی بر پایه ی ابزار های [[GTK+]] یا [[Qt]] است، این صفحه ها و [[Uniform look for Qt and GTK applications]] را برای ایده هایی برای بهبود ظاهر برنامه ها و شخصی سازی آنها مطالعه کنید.

==بهبود کنسول==
این قسمت حاوی اطلاعاتی برای تغییرات کوچکی است که در برنامه های کنسول اعمال می شود. برای اطلاعات بیشتر [[:Category:Command shells]] را ببینید.

===نام مستعار===
اسم مستعار گذاری برای یک دستور یا گروهی از آنها راهی برای جلوگیری از اتلاف وقت است. این به خصوص در مواردی کاربردی است که در میان اجرا ها به  دستور مورد نظر پارامتر های زیادی را ارسال نکنیم. مستعار های مفید در [[Bash#Aliases]] قابل دستیابی اند که به سادگی برای [[zsh]] نیز قابل تطبیق اند.

===شل های جایگزین===
[[Bash]] شل پیشفرض در هر آرچ لینوکس است، اگرچه محیط نصب زنده حاوی [[zsh]] پکیج اضافی {{Pkg|grml-zsh-config}} است. [[Command-line shell#List of shells]] را برای شل های جایگزین بیشتر ببینید.

===مخلفات Bash===
لیستی از تنظیمات مختلف بش شامل بهبود های کامل سازی کلمات، سرچ history و ماکرو های [[Readline]] در [[Bash#Tips and tricks]] موجود است.

===خروجی رنگی===
این قسمت در [[Color output in console]] پوشش داده شده است.

===فایل های فشرده===
فایل های فشرده یا آرشیو ها به شدت در گنو/لینوکس مرسوم است و از آنها استفاده های زیادی می شود. [[Tar]] معروف ترین و پر استفاده ترین نوع است که کاربران لازم است تا با نحوه ی syntax آن آشنا باشند (پکیج های آرچ لینوکس تاربال های xزیپ شده هستند. برای دستورات مفید بیشتر [[Bash/Functions]] را مطالعه کنید.

=== Console prompt ===
console prompt (PS1) را می توان شخصی سازی کرد. [[Color Bash Prompt]] یا [[Zsh#Prompts]] را مطالعه کنید.

===شل Emacs===
Emacs به ارائه کردن قابلیت های بیش از حد برای ویرایش متن معروف است. [[Emacs#Colored output issues]] را برای مشکلات کاراکتر های درهم که از خروجی رنگی ناشی می شوند، ببینید.

===پشتیبانی از mouse===
استفاده از موس برای کپی پیست متن ها در کنسول می تواند مفید باشد. برای راهنمایی جامع به [[Console mouse support]] مراجعه کنید.

=== Scrollback buffer ===
برای مشاهده و ذخیره ی متن های اسکرول شده در صفحه به [[Scrollback buffer]] مراجعه کنید.